Theo số liệu thống kê của Bộ Tài nguyên và Môi trường, tổng khối lượng rác thải sinh hoạt hằng năm ở nước ta là 25 triệu tấn. Tuy nhiên, chỉ có 30% trong số đó là được xử lý hoặc sử dụng để sản xuất phân hữu cơ, còn lại là 70% chôn lấp trực tiếp.
Hiện nay có 2 phương pháp xử lý rác thải sinh hoạt an toàn cho sức khỏe con người và bảo vệ môi trường: sinh học và đốt trực tiếp. Hãy cùng Tixtax tìm hiểu ngay ở bài viết dưới đây nhé!
Các phương pháp xử lý rác thải sinh hoạt:
Xử lý rác thải sinh hoạt bằng phương pháp sinh học
Đây là phương pháp xử lý rác thải sinh hoạt đơn giản và dễ thực hiện nhất, chủ yếu dựa vào sức người và thời gian chứ không phụ thuộc vào máy móc, công nghệ. Phương pháp này đặc biệt rất hiệu quả với các chất thải rắn hữu cơ, do thành phần này chiếm tỉ trọng lớn (từ 44-50% trọng lượng) nên có thể tận dụng để sản xuất phân hữu cơ.
Quá trình xử lý sinh học rác thải sẽ dựa vào hoạt động phân huỷ của vi sinh vật nhằm phân hủy các chất hữu cơ có trong rác. Để thúc đẩy quá trình phân hủy đó đạt hiệu quả cao và triệt để, bạn cần phải tạo các điều kiện và môi trường tối ưu cho những vi sinh vật tham gia phân huỷ. Xử lý rác thải bằng phương pháp sinh học hiện tại có 2 cách: ủ đống và chôn lấp.
1. Phương pháp chôn lấp
Đây là phương pháp lưu giữ rác thải trong bãi và có lớp đất phủ đất lên trên. Với cách xử lý rác thải sinh hoạt này, chất thải sẽ trải qua quá trình phân hủy sinh học và tạo thành các sản phẩm như axit hữu cơ, các hợp chất nitơ và một số các loại khí như CO2, CH4 …
Quy trình thực hiện phương pháp chôn lấp:
- Bố trí, sắp xếp rác thải thành những lớp dày khoảng 40- 80 cm lên mặt đất, rồi sau đó nén chúng lại và tiếp tục trải những lớp khác lên.
- Cứ mỗi lớp rác dày khoảng 2- 2,2 mét thì phủ một lớp đất dày từ 10- 60 cm lên trên rồi lại nén chặt lại. Lặp lại cho đến khi đạt độ cao 15 mét. Mỗi lớp như vậy là 1 ô rác.
2. Phương pháp ủ đống
Có thể xem ủ đống là một trong những cách xử lý đơn giản với quy mô nhỏ nhất. Rác thải sinh hoạt sẽ được ủ thành đống hoặc luống, nổi trên mặt đất hay chìm hẳn dưới hố, hoặc là nửa nổi nửa chìm. Đây là một quá trình ổn định sinh hóa các chất hữu cơ để chuyển đổi thành các chất mùn. Trong suốt quá trình ủ, oxy sẽ được tiêu thụ dần cho đến hết, và chuyển từ hiếu khí sang kị khí; nhiệt độ có thể dao động lên tới khoảng 60-70 oC.
Ngoài rác thải sinh hoạt, phương pháp ủ đống còn được áp dụng với những rác thải sản xuất của làng nghề, phế thải công nghiệp công nghiệp đường (bã thân cây mía), công nghiệp cà phê (vỏ hạt cà phê), công nghiệp giấy (phế liệu từ thực vật), phế thải nông nghiệp (rơm, rạ) và các loại phế thải chăn nuôi (phân và nước tiểu gia súc và gia cầm).
Xử lý rác thải sinh hoạt bằng phương pháp đốt
Đây là một trong những cách xử lý rác thải sinh hoạt đã và đang được áp dụng nhiều. Khi rác thải sinh hoạt được thiêu trong nhiệt độ từ khoảng 1.000độ C – 11.000 độ C sẽ phân hủy hoàn toàn thành tro, xỉ rồi tiến hành chôn lấp xuống dưới lòng đất sâu. Tuy nhiên vì chi phí thiêu đốt tại các cơ sở uy tín rất cao nên việc áp dụng và đầu tư vận hành các nhà máy đốt rác chưa được đầu tư nhiều.
Có 2 công nghệ đốt: đốt cả đống và đốt tầng lỏng:
- Công nghệ đốt cả đống: Rác thải sẽ được đưa vào khoang đốt với tốc độ chậm, khí sinh ra được đưa qua ống dẫn đến tuốc bin để sản xuất điện, sau đó qua các bộ phận giảm bớt sự ô nhiễm không khí và hủy bụi. Cuối cùng là qua ống khói và thoát ra bên ngoài.
- Công nghệ đốt tầng lỏng: Rác thải sẽ được xử lý sơ bộ để phân thành từng lô có kích thước tương đồng nhau, sau đó được đưa vào một thùng sắt hình trụ có khả năng chịu nhiệt cao, trong thùng có chứa một lớp các chất trơ như cát silic, đá vôi, alumin, các vật liệu gốm đã được lỏng hóa nhờ khí nén ở mức cao.
Đối với cách xử lý này, có 2 loại lò đốt là:
- Lò đốt có công suất cao sử dụng năng lượng để thiêu đốt rác thải
- Lò đốt công suất nhỏ không sử dụng năng lượng.
Quy trình ủ đống bao gồm các bước:
- Khử nước.
- Xử lý chất thải cho tới khi thành dạng xốp và ẩm.
- Kiểm soát độ ẩm và nhiệt độ để đảm bảo chúng luôn trong trạng thái hiếu khí.
- Rác thải phân hủy thành CO2, nước, các hợp chất hữu cơ…
Cách giảm thiểu rác thải sinh hoạt:
Để bảo vệ môi trường sống chỉ dựa vào hệ thống xử lý rác thải là chưa đủ mà cần tất cả chúng ta đều phải chung tay, góp phần cá nhân của mình vào giải quyết vấn đề này. Sau đây là một số việc bạn cần làm ngay hôm nay:
- Sử dụng loại sản phẩm có thể dùng nhiều lần mỗi khi đi mua sắm thay vì sử dụng túi nilon, bởi trung bình mỗi phút có 1 triệu túi nilon được sử dụng và thải ra môi trường và phải mất 1.000 năm mỗi cái túi đó tự phân hủy hoàn toàn.
- Hạn chế hoặc không sử dụng các sản phẩm nhựa dùng một lần như chai nước uống, ống hút, cốc, bát, đĩa… thay thế bằng các vật dụng làm từ vật liệu thân thiện với môi trường hoặc có thể tái sử dụng.
- Hãy chọn sử dụng và mua các sản phẩm xanh, được đóng gói bằng ít chất dẻo hơn.
- Thường xuyên thu gom rác, phân loại rác trước để góp phần bảo vệ môi trường luôn trong lành, sạch đẹp
Mong rằng bài viết trên sẽ mang lại cho bạn những kiến thức hữu ích về cách xử lý rác thải sinh hoạt trong gia đình.
